Καθένας από εμάς είναι πρωτότυπο του εαυτού του. Η διαδρομή που θα επιλέξει και οι άνθρωποι που θα συναντήσει καθορίζουν την εξέλιξη του. Σε αυτή τη στήλη φιλοξενούμε πρόσωπα που δημιουργούν έργο, «βάζουν» χρώμα στην καθημερινότητα μας και μπορεί να μάς εμπνεύσουν. Η θέληση έκφρασης ιδεών, συναισθημάτων, ονείρων μαζί με τη δύναμη του λόγου συνιστούν βάση για ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες συζητήσεις!
Από τον Ιωσήφ Κουτσουλίνη
Ευτυχία Στεφανίδη, Φωτογράφος και Καλλιτεχνική Διευθύντρια Mona και Shila Athens.
Ως φωτογράφος, ποια είναι εκείνη η στιγμή που ένιωσες και δήλωσες αυτή την ιδιότητα σου για πρώτη φορά;
Η αλήθεια είναι πως πρέπει να ανατρέξω λίγο πίσω. Καταπιάστηκα από πολύ μικρή με τη φωτογραφία, στην οικογένεια μου υπήρχε καλλιτεχνική τάση. Η μεγαλύτερη αδερφή μου που είχε πάθος με την υποκριτική, με έβαζε να τη φωτογραφίζω ενόσω «έπαιζε». Έτσι εξοικειώθηκα. Ως έφηβη μού άρεσε να απαθανατίζω πορτρέτα εαυτού και άλλων. Στη συνέχεια φωτογράφιζα τη ζωή μου, τους φίλους μου, τα ταξίδια μου. Στα mid-20s μπορώ να πω ότι η κάμερα αποτέλεσε μια πρόφαση για να εξορκίσω την εσωστρέφειά μου και παράλληλα διαβατήριο για να ανακαλύψω τον κόσμο, ενόσω σπούδαζα και μετά εργαζόμουν στο εξωτερικό. Και πάλι όμως δεν μπορώ να πω ότι ήμουν τόσο συνειδητοποιημένη ως προς την ιδιότητα της φωτογράφου. Την πρώτη φορά που είδα μία φωτογραφία μου αποτυπωμένη στο χαρτί, σε ένα περιοδικό, όταν βρέθηκα στις Κάννες, ήταν που σκέφτηκα ότι κάτι ξεκινά.
Κάθε άνθρωπος έχει μοναδική ταυτότητα. Μπορεί η οπτική ενός φωτογράφου να είναι εξίσου μοναδική;
Θεωρώ πως ναι. Νομίζω ότι η δική μου ταυτότητά σε μεγάλο βαθμό είναι απόρροια των σπουδών μου πάνω στη θεατρολογία, τη σκηνοθεσία και την αισθητική του κινηματογράφου. Η επαφή με αυτούς τους οπτικούς και παραστατικούς κόσμους, από την πλευρά του σκηνοθέτη αλλά και του κριτικού, έχουν επηρεάσει σημαντικά τον τρόπο που προσεγγίζω την εικόνα. Οι υπόλοιπες προσλαμβάνουσες έχουν να κάνουν με κάτι πιο εσωτερικό και ποιητικό. Γι’ αυτό και θεωρώ πως ο καλλιτέχνης ουσιαστικά δημιουργεί ξανά και ξανά μία εικόνα του εαυτού του. Είναι καλό κάποια στιγμή να καταλάβεις ποιο είναι το δυνατό σου σημείο ως φωτογράφος. Είναι χρήσιμο να γνωρίζεις, ώστε να εξελίξεις την ιδιαιτερότητά σου. Από την άλλη, η φωτογραφία είναι κάτι οργανικό, ένα μέσο έκφρασης. Οπότε δεν είναι απόλυτο ότι ένας καλλιτέχνης ξεκινά έχοντας πλήρη αντίληψη του τί θέλει να κάνει ή να το προκαθορίσει. Είναι κάτι το πηγαίο που σε ωθεί. Προσωπικά δε νιώθω πως έχω φτάσει κάπου. Νοιώθω ότι έχω ακόμα πολλά να ανακαλύψω. Η φωτογραφία μου ακόμη εξελίσσεται.
Έμπνευση, επιρροή, θαυμασμός… τρεις λέξεις με νόημα στην εξελικτική πορεία ενός φωτογράφου;
Καθοριστικές έννοιες. Οι επιρροές και ο θαυμασμός καλλιτεχνών, ρευμάτων ή τεχνών είναι θεωρώ η ζύμωση μέσα από την οποία μπορεί να προκύψει μια νέα δημιουργία, έστω και υποσυνείδητα. Η έμπνευση μπορεί να προέλθει από το οτιδήποτε. Δεν έχει απαραίτητα να κάνει με «συγγενείς καλλιτεχνικές ομάδες». Προσωπικά εμπνέομαι από τα πάντα και, συνήθως, από τα πιο απλά, μια συζήτηση, μια φράση, ένα βλέμμα, τη μουσική, την αρχιτεκτονική. Για την εξέλιξη ενός καλλιτέχνη απαραίτητη θεωρώ τη συνεχή περιέργεια. Το να παρατηρείς και να δοκιμάζεις. Επίσης την κατά καιρούς απομόνωση.
Η εικόνα ανέκαθεν είχε δύναμη. Οι εικόνες σου αποτυπώνουν μία στιγμή ή επιδιώκουν να μοιραστούν μια ιστορία;
Όταν φωτογραφίζω δεν κάνω κάποια προετοιμασία. Η φωτογραφία είναι απόφαση της στιγμής και λειτουργώ περισσότερο ενστικτωδώς. Οπότε ναι, αποτυπώνω μια στιγμή που συνάμα περνάει μέσα από τη φαντασία και αποδίδεται ίσως λίγο πιο κινηματογραφικά. Με παρακινεί κάτι που παρατηρώ με γυμνό μάτι, η ανεπιτήδευτη ομορφιά, το φευγαλέο του χρόνου. Είναι μια ανάγκη η φωτογραφία για να «αιχμαλωτίσω» αυτό που χάνεται. Έτσι γεννιέται η επιθυμία για να «τραβήξω». Όμως ο τρόπος με τον οποίο θα απαθανατίσω ή ενδεχομένως θα σκηνοθετήσω το κάδρο, συνδέεται με την αφήγηση. Άρα αν και δεν υπάρχει προετοιμασία, υπάρχει άποψη, μία εν δυνάμει ιστορία. Το φως παίζει το μεγαλύτερο ρόλο στη φωτογραφία. Μπορεί να τα έχεις όλα ιδανικά μπροστά σου, αλλά αν το φως δεν γράψει σωστά, χάνεται η μαγεία. Γενικώς φωτογραφίζω με φυσικό φως και δεν ασχολούμαι πολύ με τα τεχνικά. Ανυπομονώ όμως να δω πώς η στιγμή έχει αποτυπωθεί στο φιλμ. Η φωτογραφία είναι συναίσθημα. Δεν αφορά μόνο το οπτικό ερέθισμα, αλλά το βάθος στο οποίο θα σε αγγίξει.
Photography: Joseph Alexiadis
#Prototypesbydidee
