Συνέντευξη: Κατερίνα Καρσιώτη
Φωτογράφιση: Όλγα Κοτλίδα
Ο Κωστής Ζαφειράκης μιλά για την εκπομπή “Απόψε κάνεις ΜΠΑΜ” της ΕΡΤ3, για τη δική του Θεσσαλονίκη και για όλα όσα θα έρθουν από τη νέα σεζόν.
Αν ζεις ή συχνάζεις στη Θεσσαλονίκη σίγουρα θα τον έχεις πετύχει και αν τον γνωρίσεις, σίγουρα θα θέλεις να τον κάνεις φίλος σου. Ο Κωστής Ζαφειράκης είναι ένα από τα πιο χαρακτηριστικά πρόσωπα της πόλης που σου αφηγείται ιστορίες με τον πιο ευφάνταστο τρόπο. Δημιουργικός και με χιούμορ σε εκπλήσσει κάθε φορά με ότι καταπιάνεται. Άλλωστε, όπως λέει και ο ίδιος πλήττει στην ιδέα μιας καθημερινότητας ίδιας και απαράλλακτης για καιρό.
Χαμογελά, ονειρεύεται, δημιουργεί. Θα μπορούσε σίγουρα να είναι μια φιγούρα σε ένα σενάριο ελληνικής ταινίας. Ναι, μπορώ να το φανταστώ με ένα concept εκπομπής που σε γυρνάει κάποια χρόνια πριν, σε μία άλλη ΤΙΒΙ, σε κάποιους άλλους καλεσμένους, σε κάποιες άλλες ερωτήσεις, σε κάποιες άλλες απαντήσεις και σε πολύ μουσική, όχι ξύλινη αλλά φλογερή, παθιάρα, να σου μιλά και να σου απευθύνεται.
Μία προσωπικότητα ανήσυχη και θεατράλ. Με ντοκιμαντέρ, τηλεοπτικές εκπομπές, σενάρια, και ξεναγήσεις. Με την Θεσσαλονίκη «μάγισσα» να πρωταγωνιστεί και με το ΑΠΟΨΕ ΚΑΝΕΙΣ ΜΠΑΜ να δίνει στην ελληνική τηλεόραση αυτό που της έλειπε, το διαφορετικό, το πηγαίο, το αυθόρμητο. Αμετανόητος περιπατητής, γιατί ως γνωστόν αν δεν περπατήσεις την πόλη δεν γνωρίζεις…
Τον συνάντησα ένα μεσημέρι στην ηλιόλουστη Θεσσαλονίκη, στον υπέροχο χώρο της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών. Με αφορμή την εκπομπή του στην ΕΡΤ3, ανοίξαμε πολλά μέτωπα συζήτησης. Το ένα, έφερε το άλλο. Αν αναρωτιέσαι πότε ξεκινά και πάλι η εκπομπή, περίμενε λίγο ακόμα μέχρι τις αρχές Σεπτέμβρη που θα «σκάσει» και το πρώτο επεισόδιο. Τι έχουμε τώρα να περιμένουμε από τη νέα του τηλεοπτική σεζόν και το ΑΠΟΨΕ ΚΑΝΕΙΣ ΜΠΑΜ…
όπως λέει και ο Κωστής… Κάτι να Καίει!
Το Απόψε Κάνεις Μπαμ κάνει Μ Π Α Μ και μας μεταφέρει σε μια τηλεοπτική εκπομπή αυθόρμητη, πηγαία με στοιχεία παλιού σινεμά. Εσύ ως οικοδεσπότης πως θα την χαρακτήριζες;
Κατ’ αρχάς, σ’ ευχαριστώ πολύ Κατερίνα μου, για τα τρυφερά λόγια. Ναι, το «Μπαμ» θέλω να είναι αυτό ακριβώς, αυθόρμητες κουβέντες, πηγαίο χιούμορ, μια ατμόσφαιρα ρετρό, κάτι σαν ένα ανατρεπτικό talk show παλιάς τεχνολογίας, αναλογικό. Τα παιχνίδια της εκπομπής δεν είναι ψηφιακά, κι αυτό είναι η άποψη που μου αρέσει. Σκέψου ότι χρησιμοποιούμε ακόμα κάρτες από χαρτί, λες και παίζουμε επιτραπέζια με φίλους στο σπίτι. Το «Μπαμ», λοιπόν, είναι ένα παιχνίδι φαντασίας, ένα ψυχογράφημα ανθρώπων από τον χώρο της τέχνης κι όχι μόνο, ένα μουσικό show, ίσως κι ένας έξυπνος τρόπος να περνάς όμορφα τον χρόνο σου, όταν έρχονται οι φίλοι σου.
Πως προέκυψε η ιδέα για το συγκεκριμένο τηλεοπτικό project;
Υπήρχε στο μυαλό μου για χρόνια, πάντα μου άρεσε αυτή η φράση «Απόψε κάνεις Μπαμ» του μέγα Τσιτσάνη. Η επίσημη εκκίνηση δόθηκε από την διευθύντρια τηλεόρασης της ΕΡΤ3, την Κυριακή Μάλαμα, όταν με προσκάλεσε να κουβεντιάσουμε την επανασύνδεση μου με την ΕΡΤ. Της άρεσε πολύ η ιδέα, με εμπιστεύτηκε και πιάσαμε δουλειά- την ευχαριστώ βαθιά γι’ αυτό.
Τα χαρακτηριστικά εκείνα της “παλιάς” τηλεόρασης που σου λείπουν από την σημερινή;
Μια «σπιτική» ατμόσφαιρα, κόντρα σ’ έναν επαγγελματισμό που, αδυνατώ να κατανοήσω ώρες και φορές. Νομίζω ότι το κυνήγι του χρήματος ή του πιο έξυπνου show είναι μπούμερανγκ. Επιμένω να «μιλάω παλιά», πάντα όμως με σύγχρονο λεξικό, ποτέ αναχρονιστικός, ποτέ παρελθοντολάγνος. Μ’ ακούω να μιλάω και σκέφτομαι «Είμαι η Φοίβη από τα Φιλαράκια»… γουστάρω, όμως, πολύ αυτόν τον χαρακτήρα, ζεν και ξερό ψωμί.
Μία από τις πιο ωραίες ατάκες καλεσμένου σου;
Άπειρες, κι αυτό γιατί τους φτιάχνω ένα δίχτυ ασφαλείας κι εμπιστοσύνης. Είναι κάτι σαν πινγκ πονγκ το «Μπαμ», γεμάτο σπιρτόζικες ατάκες. Είναι ωραίο να έχεις απέναντι σου τον Καφετζόπουλο να σου μιλάει για τας κεμπάμπ, angry birds και τον Τσουμπάκα από τον Πόλεμο των Άστρων.Την Δάφνη Λαμπρόγιαννη να παραδέχεται «είμαι θλιμμένο κορίτσι», την Ανδριάνα Μπάμπαλη να λέει «έχω γίνει σαν τον παππού μου, μιλάω με τους πολιτικούς την ώρα των ειδήσεων», την Κατερίνα Μισιχρόνη να απευθύνεται στον παιδικό της έρωτα, «Θωμά αν μας ακούς….».Την Ελένη δφ Καστάνη «νιώθω ότι μπορώ να σηκώσω στις πλάτες μου ένα ολόκληρο βουνό». Κι ο Δημήτρης Ζερβουδάκης, όταν του είπα «έχεις απέναντι σου τον χρόνο, τι τον ρωτάς;», απάντησε το εξαιρετικό «τι ώρα είναι;».
Ποιό ήταν το πιο αισιόδοξο σχόλιο που άκουσες όταν πια το πρώτο τηλεοπτικό επεισόδιο έριξε αυλαία; Μια αγαπημένη φίλη, η οποία δεν μου χαρίζεται ποτέ, μου είπε «αυτό που κάνεις είναι ένα ψυχοθεραπευτικό παιχνίδι μεταξύ φίλων. Τέτοια παιχνίδια πρέπει να παίζουμε στις παρέες». Μακάρι να είναι έτσι.
Ένα τηλεοπτικό project από την φύση του ένα στυλιζάρισμα το έχει. Πως καταφέρνεις εσύ και όλη η ομάδα να επικοινωνείτε ένα τόσο αυθόρμητο, όλο χιούμορ και δροσιά αποτέλεσμα;
Φαντάζομαι ήταν και ο αρχικός στόχος; Δεν υπάρχει κάποια συνταγή πίσω απ’ αυτό, ούτε στρατηγικό σχέδιο. Όλη ο ομάδα του «Μπαμ» (ομάδα που «φυσάει»), είμαστε μ’ έναν μαγικό τρόπο συντονισμένοι σ’ αυτό τον «αντιτηλεοπτικό κώδικα», μ’ έναν άκρως επαγγελματισμό τρόπο, κι αυτό είναι κάτι που γουστάρω πολύ. Είμαστε παρέα, γελάμε πολύ, επικοινωνούμε ουσιαστικά, όπως τα παιδιά που παίζουν και το φχαριστιούνται.
Αν αντικαταστήσουμε τον τίτλο της εκπομπής με ένα τραγούδι, ποιο θα ήταν αυτό;
Το «Παιδικά παιχνίδια» των Νικολακοπούλου-Κραουνάκη: Πέρασε ο καιρός, παιχνίδι αλλιώτικο που χάθηκε στο φως, τα μεσημέρια μίλα μου…
Πολλές φορές έχεις αναφέρει ότι ανήκεις στην τηλεοπτική παραμεθόριο. Από πού πηγάζει αυτό;
Η Αθήνα δεν ήταν ποτέ στις βλέψεις σου ως μόνιμη βάση; Νιώθω άβολα με την κούρσα του ανταγωνισμού, όπως αυτή συμβαίνει στα μεγάλα ιδιωτικά κανάλια. Μου αρέσει η ησυχία, η πίστη σε μια καλή ιδέα. Ποτέ δεν έκλεισα τα αυτιά μου στην Αθήνα. Οι περισσότερες προτάσεις όμως, που ήρθαν, ήταν μακριά από την λογική και την ευαισθησία μου, σίγουρα κι από την αισθητική μου. Μου αρέσει η ηρεμία, όχι ο πανζουρλισμός.
Γνωρίζω ότι είσαι αμετανόητος περιπατητής. Αν σου λέγαμε να μας ξεναγήσεις από ποιο σημείο της Θεσσαλονίκης θα ξεκινούσες και σε ποιο θα κατέληγες; Παντού, όπου κι αν βρεθώ, ανιχνεύω το τοπίο περπατώντας. Η Θεσσαλονίκη είναι τόπος ιδανικός για περιπάτους, μικρές αποστάσεις, ενδιαφέρουσα πλοκή. Θα ξεκινούσα από την Εκκλησία των 12 Αποστόλων, την παιδική μου γειτονιά δηλαδή και θα κατέληγα στην Ροτόντα, ένα παγκόσμιο σύμβολο, διασχίζοντας την μυθιστορηματική οδό Ολύμπου.
Ποια προσωπικότητα του πολιτισμού η της πολιτικής θα ήθελες να είχες απέναντι σου για μία συζήτηση έξω από τα καθιερωμένα;
Τον Αλέξη Τσίπρα.
Αν μεταφερόταν μ ένα μαγικό τρόπο η εκπομπή τις δεκαετίες του 70s & 80s ποιοι θα ήταν οι εν δυνάμει φιλοξενούμενοι;
Ο Μάικλ Τζάκσον του «Θρίλερ», οι «Άγγελοι του Τσάρλι», η Τζένη Καρέζη, η Μελίνα Μερκούρη, η Σίντι Λόπερ, ο Μάνος Λοίζος, η Άνι Λένοξ, η Ρένα Βλαχοπούλου, ο Νίκος Γκάτσος, ο Μάνος Χατζιδάκις, ο Μπρούς Γουίλις και η Σύμπιλ Σέπερντ από το «Αυτός, αυτή και τα μυστήρια»…
Μέχρι τώρα έχεις φιλοξενήσει ηθοποιούς, συγγραφείς, τραγουδιστές…
Πρόσωπα που αγαπώ πολύ, με κάποιους ήμασταν φίλοι, με άλλους γίναμε μέσω της εκπομπής… Ελένη Καστάνη, Ανδριάνα Μπάμπαλη, Κατερίνα Μισιχρόνη, Δημοσθένης Παπαδόπουλος, Γιάννης Μακριδάκης, Ζωή Παπαδοπούλου, Speakeasies Swing Band και Les Au Revoir, η Τζώρτζια των Μπλε, Ελένη Ψυχούλη κι άλλους, κι άλλους.
Βιβλίο και παράσταση του τελευταίου χρόνου που σε προβλημάτισαν, σε μάγεψαν, σε έκαναν πιο αισιόδοξο η απαισιόδοξο.
«Ο θρύλος του Ασλάν Καπλάν» του Θωμά Κοροβίνη. Και η «Μεγάλη Χίμαιρα» του Καραγάτση, σε σκηνοθεσία Δημήτρη Τάρλοου.
Αληθινή Ελευθερία τελικά υπάρχει ή είναι ένα όμορφο φάντασμα που υπάρχει ανάμεσα μας; Πώς το αντιλαμβάνεσαι σε καιρούς περίεργους με τα γεγονότα να χτυπούν καθημερινά την πόρτα;
Αυτό που πραγματικά με συνθλίβει όταν το σκέφτομαι, είναι πως έχουμε γίνει, άλλος λίγο- άλλος πολύ, αναλώσιμα πλάσματα μεγαλωμένα στον φόβο. Δεν είμαστε φτιαγμένοι για τέτοια, είμαστε πιο ελεύθεροι απ’ όσο δείχνουμε. Εγκλωβιζόμαστε όμως, μέσα στα ζόρια του καιρού, ναι. Ίσως οι μικρές αλλαγές που μπορούμε να πετύχουμε μέσα στη μέρα μας, μέσα στο σπίτι μας, στη γειτονιά μας, στις παρέες μας, ίσως αυτές να αξίζουν χρυσάφι, αρκεί να το αισθανθούμε.
Που να περπατήσει κάποιος, που να φάει, να πιει, να ξεναγηθεί; Η δική σου Θεσσαλονίκη;
Η νέα παραλία είναι ένας απίθανος βιότοπος, η Άνω Πόλη είναι το «άχρονο». Είμαι μισός Ευοσμίτης και μισός Καλαμαριώτης, δυο περιοχές με ισχυρό χαρακτήρα και βαθιά μνήμη, μου αρέσει να χάνομαι στους δρόμους τους. Η Οδός Εδέσσης στα Άνω Λαδάδικα, η Κατούνη στα Κάτω Λαδάδικα και η οδός Ολύμπου. Η Πλατεία Ναυαρίνου, η πιο γιούχου πλατεία του Ελληνικού Βορρά… η Θεσσαλονίκη δεν είναι πόλη είναι το «Game of Thrones», αν σκεφθείς τους θρύλους που κουβαλάει στο σώμα της. Το φαγητό στην Θεσσαλονίκη είναι ιστορία και ηδονή μαζί… Δυο είναι τα πολύ δικά μου εστιατόρια, η «Νέα Φωληά» και η «Ακαδημία».
Τι έχουμε να περιμένουμε την νέα τηλεοπτική σεζόν στο ΑΠΟΨΕ ΚΑΝΕΙΣ ΜΠΑΜ;
Θα σου απαντήσω με τον τίτλο από μια ταινία του Δαλιανίδη, «Κάτι να καίει»…
Ευχαριστούμε τον χώρο της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών / Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος για την εξαίρετη φιλοξενία και συνεργασία.
