Καθένας από εμάς είναι πρωτότυπο του εαυτού του. Η διαδρομή που θα επιλέξει και οι άνθρωποι που θα συναντήσει καθορίζουν την εξέλιξη του. Σε αυτή τη στήλη φιλοξενούμε πρόσωπα που δημιουργούν έργο, «βάζουν» χρώμα στην καθημερινότητα μας και μπορεί να μάς εμπνεύσουν. Η θέληση έκφρασης ιδεών, συναισθημάτων, ονείρων μαζί με τη δύναμη του λόγου συνιστούν βάση για ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες συζητήσεις!
Από τον Ιωσήφ Κουτσουλίνη
Δέσποινα Χαριτωνίδη, Γλύπτρια & Performer – Μαίρη Χαριτωνίδη, Κοσμηματοποιός & Ιδρύτρια HRIAM.
Είστε ξεχωριστές αλλά και οι δύο φύσει & θέσει καλλιτεχνικές προσωπικότητες. Θεωρείτε ότι σας επηρέασαν κοινά παιδικά βιώματα;
ΜΑΙΡΗ: Νομίζω πως εξωγενείς παράγοντες δε μας επηρέασαν τόσο. Αλλά περνάγαμε πάρα μα πάρα πολύ χρόνο μαζί, κάνοντας δημιουργικό παιχνίδι, διάφορες δραστηριότητες και χειροτεχνίες. Τον χειμώνα ήμασταν οι 2 μας περισσότερο στο παιδικό δωμάτιο και το καλοκαίρι με φίλους στο Μάτι.
ΔΕΣΠΟΙΝΑ: Από μικρές κάναμε πολλή παρέα. Επειδή έχουμε κοντινές ηλικίες, κάναμε παρέα πολλά πράγματα. Τα δωμάτια μας ήταν δίπλα, μεσοτοιχία. Επιπλέον, είχαμε την τύχη να έχουμε κήπο και ήμασταν πιο κοντά στη φύση, Το παιχνίδι ήταν πιο ελεύθερο, πιο δημιουργικό μέσα από περισσότερα ερεθίσματα.
ΜΑΙΡΗ: Και οι δύο παίζαμε πιάνο. Εγώ ήμουν 5 ετών όταν ξεκινήσαμε και η Δέσποινα ήταν 4. Αυτό ως κοινό βίωμα σίγουρα επηρέασε αρκετά πράγματα. Επίσης, μάς άρεσε να βλέπουμε πολλές ταινίες μαζί. Θα πω ότι μας επηρέασε περισσότερο το οπτικοακουστικό παιχνίδι αλλά και το διαδραστικό παιχνίδι μεταξύ μας.
Εργάζεστε και δημιουργείτε με τα χέρια. Πώς νιώθετε κατά τη διαδικασία επεξεργασίας μιας ύλης;
ΔΕΣΠΟΙΝΑ: Εργάζομαι με μία πληθώρα υλικών. Στη σχολή είχαμε μία πολύ ωραία άσκηση. Παίρναμε ένα υλικό και μας ζητούσαν να το «μάθουμε», να «παίξουμε» μαζί του. Αυτή η διαδικασία είναι πολύ ωραία, καθώς ανακαλύπτεις τι μπορεί να σου δώσει κάθε υλικό. Στη δική μου τέχνη, πιο πολύ αντιλαμβάνεσαι τη φύση ή την τεχνολογία του υλικού, καθώς κάποια δεν είναι φυσικά. Όταν δουλεύω με την ύλη, κατανοώ περισσότερο τις ιδιότητες της. Για παράδειγμα, η πολυουρεθάνη εξογκώνεται και ο πηλός διαφοροποιείται από τόπο σε τόπο προέλευσης.
ΜΑΙΡΗ: Εγώ δουλεύω πιο πολύ με οργανικά υλικά και με κερί. Σχετικά με πιο αναβαθμισμένα τεχνολογικά μέσα, δουλεύω με 3D printing μέσω υπολογιστή και εκτύπωση σε κερί. Αφού συλλάβω την ιδέα, κάπως έχει «τελειώσει» το project. Πρέπει να δημιουργήσω αυτό που έχω στο μυαλό μου και να το πάρω στα χέρια μου. Οπότε έχω μία δημιουργική ανυπομονησία!
ΔΕΣΠΟΙΝΑ: Απλώς δε θα μπορέσει ποτέ να είναι το ίδιο. Έχει και η ύλη λόγο!
ΜΑΙΡΗ: Εννοείται. Αλλά στο 3D printing έχουμε το ακριβές αποτέλεσμα. Υπάρχει διαφοροποίηση ανάμεσα στα design projects και τα πιο εικαστικά projects. Δηλαδή η δημιουργία ενός κοσμήματος είναι πιο σχεδιαστικό project, ενώ η επεξεργασία οργανικών υλικών απαιτεί πιο εικαστική προσέγγιση. Σε αυτά έχει τρελές εκπλήξεις και θέλει πειθαρχία. Να αρχίσεις να μελετάς το υλικό, να σημειώνεις, να ξέρεις τι κάνεις, πώς το κάνεις και μετά να κατακτήσεις τη συμπεριφορά του ώστε να έχεις το σωστό αποτέλεσμα κάθε φορά.
Πιστεύετε στη δύναμη της μορφής; Η ερμηνεία αυτής είναι αμιγώς προσωπική διεργασία;
ΜΑΙΡΗ: Ναι εννοείται. Εγώ τώρα κάνω ένα project με καρύδια. Δεν ξέρω πού θα καταλήξει και τι θα προκύψει από αυτό.
ΔΕΣΠΟΙΝΑ: Καθώς έχω δύο καλλιτεχνικές εκφάνσεις, τη γλυπτική και την performance, υπάρχουν διαφορές. Στη γλυπτική σίγουρα υπάρχει φόρμα, αισθητική ισορροπία, όγκος ενώ στην performance, την οποία κατανοώ σαν ένα γλυπτό εν κινήσει, η μορφή αλλάζει συνεχώς και γίνεται ρευστή. Τουλάχιστον στη δική μου προσέγγιση δεν πρόκειται για θεατρικό, παρά για ένα γλυπτό με καρδιοχτύπι. Εκεί αλλάζει πάντα η φόρμα. Για παράδειγμα, το σώμα όταν είναι περήφανο δείχνει πιο μεγάλο. Όταν είναι ντροπαλό, δείχνει πιο μικρό. Έτσι αλλάζει η ψυχολογία και στην ύλη. Το μέταλλο έχει τρομερό κύρος, είναι πολύ βαρύ. Το ξύλο είναι πιο θερμό, πιο γλυκό, ξέρεις ότι σπάει.
Θέλω να μοιραστείτε πως αισθάνεστε η μία για την τέχνη της άλλης.
ΔΕΣΠΟΙΝΑ: Η Μαίρη με το που ξεκίνησε «πήγε σφαίρα». Και γενικώς νομίζω ότι το κόσμημα είναι ένα πολύ δύσκολο κομμάτι. Εννοώ ότι πολύς κόσμος μπορεί να το εμπορευτεί.
ΜΑΙΡΗ: Το λέει επειδή είναι λίγα τα χρόνια που έχω ξεκινήσει να ασχολούμαι δημοσίως.
ΔΕΣΠΟΙΝΑ: Οι τέχνες με την άνοδο της τεχνολογίας έχουν εκδημοκρατιστεί.
ΜΑΙΡΗ: Πλέον πολλοί μπορούν να έχουν τα μέσα για ενασχόληση με μία τέχνη, χωρίς να θεωρηθεί άθλος.
ΔΕΣΠΟΙΝΑ: Επειδή πλέον πολλοί έχουν πιο εύκολη πρόσβαση, εντυπωσιάζομαι όταν βλέπω κάτι που ξεκινάει και εύστοχα πηγαίνει κάπου. Στην Ελλάδα, το εικαστικό και τα visual arts είναι πιο πίσω. Οπότε το να κάνεις κάτι να κυκλοφορήσει, είναι πιο δύσκολο.
ΜΑΙΡΗ: Τα αγαπημένα μου projects της Δέσποινας είναι εκείνα που αναγνωρίζω κομμάτια της, που δεν είναι εύκολο να δουν άλλοι. Όταν χρησιμοποιεί οικοδομικά υλικά, «βλέπω» κομμάτια της οικογενειακής κληρονομιάς μας. Προερχόμαστε από οικογένεια που ασχολείται με οικοδομικές επιχειρήσεις. Κατανοώ καλύτερα την προσέγγιση της. Ίσως, πιο πολύ αγαπώ τα κεραμικά που τα αναμιγνύει με μπετόβεργες, αλλά και την performance, πάρα πολύ. Πρόσφατα συνάντησα μία παλιά γνωστή και λέγοντας ότι η αδερφή μου είναι γλύπτρια & performer, εντυπωσιάστηκα όταν εκείνη την κατονόμασε με θαυμασμό.
ΔΕΣΠΟΙΝΑ: Εμένα μου αρέσει να είσαι ειλικρινής με την τέχνη του άλλου. Καθώς η ειλικρίνεια περιέχει πολλά συναισθήματά, όπως θυμό, αντίθεση απόψεων κ.α.
ΜΑΙΡΗ: Η ειλικρίνεια μάς αναπτύσσει πάρα πολύ και σίγουρα μάς ενδυναμώνει!
Η εξέλιξη της τέχνης σας είναι αποτέλεσμα μεθόδευσης ή ελεύθερης σκέψης;
ΜΑΙΡΗ: Για εμένα είναι μεθόδευσης. Ό,τι κάνω με την εταιρεία έχει στοχευμένο πλάνο εκτέλεσης, πολύ συγκεκριμένο τρόπο οργάνωσης. Ό,τι κάνω στα εκτός της εταιρείας όμως, είναι το ακριβώς αντίθετο, σαν πειραματικό παιχνίδι.
ΔΕΣΠΟΙΝΑ: Εγώ έχω μία κεντρική ιδέα αλλά έχει πολύ ping pong. Ακόμη και στα κεραμικά που ορίζεις τη φόρμα από πριν, δεν ξέρω τι θα γίνει. Και μου αρέσει αυτό. Αν ήξερα τι θα συμβεί, θα «φύγει» ο έρωτας. Στο γλυπτό ή στην performance έχεις έναν περιβάλλοντα χώρο που ενεργοποιεί το έργο, ενώ η Μαίρη έχει έναν άνθρωπο που ενεργοποιεί το δικό της έργο. Αναφέρομαι στην ανάθεση. Πρέπει να «δω» το έργο, να το νιώσω μέσα στον χώρο. Και το θεωρώ πιο δίκαιο. Σίγουρα καταλαβαίνω την επιθυμητή διαδρομή του θεατή, αλλά πάντα είμαι ανοιχτή.
ΜΑΙΡΗ: Για μένα είναι η πρώτη φορά που θα φτιάξω μία συλλογή που δεν είναι κόσμημα. Θα είναι tableware. Και καθώς αναπτύσσεται αυτή η συλλογή έχω πάρα πολύ μεγάλη περιέργεια να δω πώς θα ολοκληρωθεί. Είμαι τρομερά ενθουσιασμένη!
ΔΕΣΠΟΙΝΑ: Πάνω από όλα είναι σημαντικό να ξεκινάει η περιέργεια από μέσα σου, να σε οδηγεί. Να σε οδηγεί με ειλικρίνεια!
Photography: Joseph Alexiadis
#Prototypesbydidee
